Δύση ή Aνατολή; Το ερώτημα του δημοψηφίσματος

Α​​​​ν επιχειρήσει ο πρωθυπουργός να διενεργήσει δημοψήφισμα και να θέσει στον λαό το δίλημμα ευρώ και μέτρα ή έξοδος, τότε η κατάρρευση της οικονομίας, η πτώχευση της χώρας, θα έλθει πολύ πριν από την κάλπη. Αυτό δεν θα είναι δημοψήφισμα, θα είναι μια επικίνδυνη ζαριά για τη χώρα μας». Αυτή ήταν η θέση του σημερινού πρωθυπουργού περί δημοψηφίσματος, όταν το 2011 ο Γιώργος Παπανδρέου έθεσε για πρώτη φορά το ενδεχόμενο αυτό και υπέστη συντριπτική ήττα στη δική του μάχη των Καννών.

Από την πλευρά του ζητήματος στην οποία στέκεται (όχι μόνο σήμερα, πάντα) ο Αλέξης Τσίπρας, δηλαδή από την πλευρά της δραχμής και ενός άδηλου μέλλοντος εκτός Ευρώπης, είχε δίκιο. Ενα δημοψήφισμα τότε θα προκαλούσε την κατάρρευση της οικονομίας και, συνεπώς, το ενδεχόμενο της πραγματοποίησής του θα συσπείρωνε τους ευρωπαϊστές του πολιτικού φάσματος. Για τον λόγο αυτό, λοιπόν, περίμενε πρώτα να γίνει πρωθυπουργός, ώστε να προκαλέσει ο ίδιος την κατάρρευση της οικονομίας και το δημοψήφισμα να γίνει με τους δικούς του όρους. Με άλλα λόγια, η κατάρρευση το 2011 θα ήταν συνέπεια της επιλογής του δημοψηφίσματος, ενώ ο Τσίπρας την ήθελε ως προϋπόθεση του δημοψηφίσματος.

Αν αυτός ήταν ο σκοπός του, πράγματι τον πέτυχε. Τώρα μπορεί ο καθένας να αντιληφθεί, νομίζω, σε τι αποσκοπούσε η κυβερνητική τακτική της κωλυσιεργίας και των καθυστερήσεων στις διαπραγματεύσεις. Η κατάρρευση της οικονομίας ήταν το ένα σκέλος μόνο του στόχου του. Το άλλο ήταν η δημιουργία συνθηκών που θα ευνοούσαν το κλίμα αντιευρωπαϊσμού. Και αυτό το κατάφεραν, όχι απλώς με τα τεχνάσματα που επινοούσαν για να κυλάει ο χρόνος ανεκμετάλλευτος, αλλά κυρίως, στο ύστερο στάδιο της διαπραγμάτευσης, με την υποτιθέμενη θετική ανταπόκρισή τους στη διαδικασία: αποδεχόμενοι, δηλαδή, να συζητήσουν τις θέσεις των θεσμών και να καταθέσουν τις δικές τους προτάσεις επί τη βάσει των ευρωπαϊκών. Αυτός ήταν ο τρόπος τους για να πείσουν τους αδαείς για τις καλές προθέσεις τους, ότι δήθεν οι ίδιοι έκαναν ό,τι καλύτερο μπορούσαν, ώστε να μπορούν εν συνεχεία να κατηγορούν την Ευρώπη από τη θέση του αδικημένου.

Επτά Μεταπολιτευτικοί Μύθοι

Η Μεταπολίτευση είναι η περίοδος που ξεκίνησε μετά την πτώση της δικτατορίας το 1974 και την αποκατάσταση της δημοκρατίας. Αυτή η περίοδος ήταν μια από τις ομαλότερες και πλουσιότερες ολόκληρης της σύγχρονης ελληνικής ιστορίας.

Οι πολιτικές που εφαρμόστηκαν κατά την περίοδο αυτή χαρακτηρίστηκαν από την σημαντική διεύρυνση της ισχύος του κράτους και του μεγάλου παρεμβατισμού του στην οικονομία. Μετά την εμφάνιση της κρίσης, ένα μεγάλο μέρος του κόσμου στράφηκε κατά των πολιτικών προσώπων και των κομμάτων που κυριάρχησαν εκείνα τα χρόνια. Αλλά η λογική του κρατικισμού δεν αμφισβητήθηκε. Αντιθέτως, μύθοι που αφορούν την ωφελιμότητα ενός μεγάλου και παρεμβατικού κράτους υπάρχουν μέχρι σήμερα, μολονότι πολλοί αναγνωρίζουν την αποτυχία του.

Μύθος 1: Μεγάλο κράτος και οικονομική ανάπτυξη

Η ιδέα ότι η οικονομική ανάπτυξη μπορεί να επιτευχθεί μέσω της αύξησης των δημοσίων δαπανών παραμένει δημοφιλής. Οι κρατικές δαπάνες ως ποσοστό του ΑΕΠ σχεδόν διπλασιάστηκαν κατά την μεταπολίτευση, αλλά αυτό δεν απέδωσε μια ανάλογη οικονομική ανάπτυξη. Το επιχείρημα ότι το χρήμα πρέπει να δαπανάται για να ενισχύει την οικονομία οδήγησε στην διόγκωση των εμπορικών ελλειμμάτων, τα οποία καλύπτονταν από τεράστια κρατικά δάνεια που δημιούργησαν έναν φαύλο κύκλο αυξανόμενων χρεών.

Μύθος 2: Το δωρεάν γεύμα

Οι μεγάλες ευθύνες μιας αποτυχίας

Αν καταρρεύσει η Ελλάδα, θα ακολουθήσει ένας πόλεμος καταλογισμού ευθυνών. Κάθε πλευρά έχει λόγους να αποδεχθεί τις συνετές θέσεις της άλλης για να μην κατηγορηθεί ότι δεν απέτρεψε μια καταστροφή ενώ μπορούσε. Οι πρωταγωνιστές πρέπει να κινηθούν υπεύθυνα τις επόμενες ημέρες για να αποφύγουν τα χειρότερα. Ανάμεσά τους ο Ελληνας πρωθυπουργός έχει να χάσει τα πιο πολλά. Αλλά και για τους πιστωτές διακυβεύονται πολλά. Αν εμφανισθεί η Ευρωζώνη να έχει υπονομεύσει μια δημοκρατικά εκλεγμένη κυβέρνηση, προβάλλοντας παράλογες αντιρρήσεις, θα πληγεί η εικόνα της ως μιας καλόπιστης ένωσης εθνών. Το ΔΝΤ θα βρεθεί επίσης στη γραμμή του πυρός επειδή συμμετείχε σε ένα πρόγραμμα που απέτυχε παταγωδώς.

Κάθε πλευρά φέρει ένα μέρος της ευθύνης. Η Ελλάδα μαγείρεψε τα βιβλία για να μπει στο ευρώ. Επιπλέον ζούσε με περισσότερα από όσα μπορούσε, συγκεντρώνοντας τεράστια δημοσιονομικά και εμπορικά ελλείμματα.

Οταν εκδηλώθηκε η κρίση, η Αθήνα αρνήθηκε να εφαρμόσει μεταρρυθμίσεις σε αντίθεση με άλλες χώρες της Ευρωζώνης που αντιμετώπισαν ανάλογα προβλήματα και σήμερα ανακάμπτουν. Είχε, ωστόσο, αρχίσει να αλλάζει πορεία στις αρχές του περασμένου έτους. Ακολούθησαν, όμως, οι εκλογές και η κυβέρνηση Σαμαρά σταμάτησε τις μεταρρυθμίσεις, με αποτέλεσμα να έρθει σε αδιέξοδο με τους πιστωτές της χώρας. Αυτό, όμως, δεν ήταν τίποτε μπροστά στις προεκλογικές υποσχέσεις του Τσίπρα. Μόλις ανέλαβε την εξουσία, η κυβέρνησή του επιδείνωσε το πρόβλημα, χάνοντας χρόνο και προβαίνοντας σε εμπρηστικές δηλώσεις κατά των δανειστών της χώρας. Σε ό,τι αφορά την Ευρωζώνη, η μεγαλύτερη αμαρτία της ήταν ότι δεν άφησε την Ελλάδα να κηρύξει στάση πληρωμών στην αρχή της κρίσης το 2010. Τότε η Αθήνα όφειλε χρήματα σε ιδιώτες πιστωτές που θα μπορούσαν να αντιμετωπίσουν ένα «κούρεμα». Αντιθέτως, οι χώρες της Ευρωζώνης και το ΔΝΤ δάνεισαν στην Ελλάδα πάρα πολλά χρήματα, το μεγαλύτερο μέρος των οποίων προοριζόταν για την αποπληρωμή των ιδιωτών δανειστών.

Φτάσαμε στον πάτο

Αγαπημένοι,

Επιτέλους φτάσαμε στον πάτο του βαρελιού, στο αδιέξοδο που μας οδήγησαν οι πολιτικές που εφαρμόστηκαν στη χώρα από το '74 κι έπειτα. Κι η ευθύνη τώρα πέφτει πάνω στον Αλέξη για να μας φέρει και πάλι πάνω στην επιφάνεια.

Μπορεί; Φαίνεται η συζήτηση να έχει περιοριστεί σε δύο επιλογές: ή να μας οδηγήσει σε αυτό που πολλοί ονομάζουν 'απόλυτη καταστροφή', δηλαδή τη ρήξη με την Ευρώπη και τη χρεοκοπία, ή να λάβει μέτρα, τα οποία όμως, όσο μπορώ να κατανοήσω, κάθε άλλο παρά θα μας βγάλουν από τον αέναο φαύλο κύκλο στον οποίο έχουμε περιέλθει.

Κάποιοι θεωρούν πως η επιστροφή στο εθνικό νόμισμα αρκεί για να επανακινηθεί η οικονομία.

Άλλοι είναι έτοιμοι να δεχτούν μία οποιαδήποτε συμφωνία 'για να σωθεί' η χώρα, ενώ η όποια επιχειρηματολογία βασίζεται αποκλειστικά και μόνο στα νούμερα. Κι η αλήθεια είναι πως κάποιοι δείκτες είχαν παρουσιάσει έστω μια ελάχιστη βελτίωση τα δύο τελευταία χρόνια. Όμως κατά πόσο αυτή η ισχνή βελτίωση αντικατοπτρίζει μια βιώσιμη πορεία της οικονομίας; Η απάντηση είναι μία: καθόλου.

Το πρόβλημα της Ελλάδας ξεπερνά κατά πολύ την παρούσα κρίση καθώς αφορά την ίδια τη δομή και τη λειτουργία του κράτους, αφού αν αυτή δεν αλλάξει τότε κινδυνεύουμε στο μέλλον να έχουμε και πάλι τα ίδια προβλήματα.

Πάμε τώρα λίγο να ξεκαθαρίσουμε κάτι πολύ βασικό, την έννοια κράτος. Όταν λέμε κράτος δεν εννοούμε τη σημαία και όσα αυτή μπορεί να εκπροσωπεύει για τον καθένα, εθνική υπερηφάνεια, ιστορία κλπ, οπότε τίποτα απ' όλα αυτά δεν κινδυενεύει. Όταν λέμε κράτος εννοούμε καθαρά και αποκλειστικά τη διοίκηση της κοινωνίας, οπότε οι όποιοι συναισθηματισμοί είναι άνευ ουσίας.

Η συνέχεια εδώ

Οι επιπτώσεις Grexit και επιστροφής στην δραχμή ποσοτικοποιημένες

Είναι καθολικά αποδεκτό ότι η έξοδος της Ελλάδας απο την Ευρωζώνη θα προκαλέσει μεγάλη μείωση εισοδημάτων στους Έλληνες πολίτες. Ο Νομπελίστας οικονομολόγος Χ. Πισσαρίδης υπολογίζει την μείωση εισοδημάτων στο -60%.

Προσωπική άποψη (ή τέλος πάντων θέλω να πιστεύω) είναι πως όσο ερασιτέχνες, ψεύτες και ιδεοληπτικοί και αν είναι η σύντροφοι της ηγετικής ομάδας του ΣΥΡΙΖΑ, μπορούν πλέον να κατανοήσουν ότι το Grexit είναι πολλαπλώς χειρότερο απο μια έστω κακή συμφωνία με τους εταίρους μας στην Ευρωζώνη.

Παρόλα αυτά, δυστυχώς δεν μπορεί να αποκλειστεί εντελώς το ενδεχόμενο ενός καταστροφικού Grexit. Ποιές θα ήταν συγκεκριμένα οι συνέπειες του, σε εισοδήματα, πληθωρισμό, ανεργία, ισοτιμίες κτλ;

Τον Μάιο του 2012 η Εθνική Τράπεζα είχε δημοσιεύσει την μελέτη "Ευρώ ή Δραχμή. Περιγράφοντας τις βασικές συνιστώσεςτου κρίσιμου διλλήματος"  που απαντά στα παραπάνω ερωτήματα και παραμένει επίκαιρη και την δημοσιεύω αυτούσια, προς γνώση και συμμόρφωση διαφόρων επαναστατικών εγκεφάλων που υποστηρίζουν την ρήξη, την χρεοκοπία και την δραχμή.

The modern Greek tragedy

The conventional wisdom in Greece is that the nation has suffered years of excessive, Troika-imposed austerity in a short-sighted effort to extract maximum repayment. This column argues that, in fact, Greece was a net receiver of Troika funds from 2010 to mid-2014, with a modest reverse flow since Greece stalled on its reforms. Both sides have negotiated in their self interest – influenced by bargaining threat points that have had everything to do with the direct costs of default and little to do with Greece’s concern about its reputation for making repayments.

A European nation with a proud heritage, Greece is nevertheless still an emerging market in many respects, and its economy has suffered the kind of epic depression that entrenched high-income countries have managed to avoid, even in the Great Contraction. Greece’s per capita GDP (in dollars), which had risen from 41% of German levels in 1995 to 71% in 2009, was back to 47% by 2014. On a purchasing power basis the decline was nearly as significant, from 77% of German levels in 2008 to 57% in 2013.

The conventional wisdom, certainly in Greece, is that the country has suffered through five years of excessive austerity, imposed by the IMF and the EU (primarily led by Germany), in a misguided effort to repay the country’s private creditors and to suck cash out of Greece. This view, although often reinforced by some academic commentators, is wrong. The aim of this note is to lay out the facts as best as we can ascertain them. In doing so, we hope to help illuminate some of the underlying strategic bargaining issues in a way we hope will be of interest to both academics and to observers of Eurozone debt negotiations. (We look more directly at the theory of sovereign debt contracts, and how the Greece case might be illuminating, in a separate companion piece more narrowly directed at researchers.)

Ένα χρονικό της 5ης αξιολόγησης που δεν έληξε ποτέ

Το ηλιόλουστο πρωινό της 7ης Νοεμβρίου 2014 στις Βρυξέλλες, ο τότε Ελληνας υπουργός Οικονομικών Γκίκας Χαρδούβελης βρίσκει στο κινητό του τηλέφωνο ένα email–ορόσημο, όπως θα φανεί αργότερα, από την τρόικα. Ηταν για πρώτη φορά τόσο σαφές ότι η αξιολόγηση δεν θα έκλεινε, καθώς η τρόικα φαινόταν να σκληραίνει τη στάση της ζητώντας την εφαρμογή όλων των συμφωνηθέντων χωρίς καμία απολύτως ευελιξία.

Η έκπληξη στο τότε κυβερνητικό επιτελείο ήταν μεγάλη, αφού μόλις το προηγούμενο βράδυ έχει ολοκληρωθεί ένα Εurogroup με θετικά μηνύματα για την Ελλάδα. Ηταν εκείνη ακριβώς τη στιγμή που αν η χώρα ολοκλήρωνε την αξιολόγηση που εξελισσόταν –την ίδια που εκτυλίσσεται μέχρι και σήμερα– θα γυρνούσε σελίδα τελειώνοντας με τα απαιτητικά μνημόνια και περνώντας στο πιο «ελαφρύ» πρόγραμμα της προληπτικής γραμμής πίστωσης.

Στο email, όμως, εκείνο το πρωινό περιγράφονταν 19 δύσκολα βήματα που η ελληνική πλευρά καλούνταν να υλοποιήσει τον επόμενο μήνα εάν επιθυμούσε να κλείσει την αξιολόγηση. Στο μυαλό των κυβερνητικών στελεχών αυτά τα βήματα ήταν πολιτικά και πρακτικά σχεδόν αδύνατον να πραγματοποιηθούν.

Επτά μήνες από εκείνο το mail, με μία διαφορετική κυβέρνηση στο τιμόνι της χώρας αλλά με την ίδια αξιολόγηση ανοιχτή, η «Κ» αναζητεί την αρχή της εμπλοκής της διαπραγμάτευσης με τους εταίρους, μιλάει με τους πρωταγωνιστές εκείνων των ημερών, Ελληνες και Ευρωπαίους, και προσπαθεί να εξηγήσει τι πήγε τόσο λάθος ως προς την αξιολόγηση που δεν έκλεισε ποτέ, αλλά και πώς οδηγήθηκε η χώρα στις εκλογές της 25ης Ιανουαρίου. Ηταν οι δανειστές που τράβηξαν το χαλί, σηκώνοντας τον πήχυ των προσδοκιών, όπως υποστηρίζουν οι συνεργάτες του Αντ. Σαμαρά; Ηταν το «λάθος διάβασμα» των προθέσεων του ανερχόμενου ΣΥΡΙΖΑ και του Αλ. Τσίπρα από τους Ευρωπαίους; Ή ήταν όντως η κόπωση ύστερα από χρόνια σκληρής δημοσιονομικής προσαρμογής, που δεν επέτρεψε την αλλαγή σελίδας στην ελληνική οικονομία;

H στροφή του Σαμαρά και ο παράγων «Τσίπρας»

Από την ήττα των ευρωεκλογών και τον ανασχηματισμό της κυβέρνησης Σαμαρά που σηματοδοτούσε ξεκάθαρη στροφή προς τη «λαϊκή Δεξιά», η ρητορική για μία καθαρή έξοδο από το Μνημόνιο και την απαλλαγή από τον «βραχνά» του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου (καθώς το ευρωπαϊκό σκέλος του προγράμματος έληγε τον Δεκέμβριο) κυριάρχησε στην ελληνική πολιτική σκηνή.

Μερικές απλές προτάσεις εξοικονόμησης πόρων στο Ασφαλιστικό

Διαβάζουμε συνεχώς ότι οι δανειστές ζητούνε αίμα στις συντάξεις.

Η αλήθεια είναι ότι ζητάνε εξοικονόμηση πόρων ως ένα % του ΑΕΠ, με πλήρη εφαρμογή ήδη συμφωνηθέντων απο το 2010 και 2012 μεταρρυθμίσεων που βέβαια ποτέ δεν εφαρμόστηκαν πλήρως,  με το μίγμα μέτρων να πέφτει στην ελληνική πλευρά και συγκεκριμένα στην κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ

Η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ πρότεινε μέτρα βασικό εκ των οποίων αποτελεί η αύξηση των ορίων ηλικίας συνταξιοδότησης για το 2016 στα 56,3 έτη για τους Δημόσιους Υπάλληλους και στα 60,6 έτη για τους ασφαλισμένους στο ΙΚΑ. 

Ακριβώς, υπάλληλε ή άνεργε του ιδιωτικού τομέα. Η ιερή αγελάδα του κρατισμού στην Ελλάδα, η βασική αιτία της χρεοκοπίας του 2009-2010 εξακολουθεί να βρίσκεται στις καρδιές των κρατιστων.

Εσύ πρέπει να δουλεύεις 4,3 χρόνια παραπάνω απο έναν σκληρά εργαζόμενο ΔΥ που δεν έχει το άγχος της απόλυσης και της ανεργίας καθόλο τον εργασιακό βίο του.

Γιατί όμως να μην κάνει πράξη η κυβέρνηση μια άλλη δέσμη μέτρων που εξοικονομούν εκατοντάδες εκ ευρώ σε ετήσια βάση;

Είναι δίκαιες οι περικοπές συντάξεων; Ναι είναι, για εκατοντάδες χιλιάδες συνταξιούχους

Οι συντάξεις και το ΕΚΑΣ… ενάμιση σχεδόν μήνα λείπουν για να καταστεί το ελληνικό δημόσιο χρέος «βιώσιμο» τουλάχιστον από πλευράς δαπανών του ασφαλιστικού –συνταξιοδοτικού συστήματος σε επτά χρόνια από σήμερα.

Συγκεκριμένα όπως είναι γνωστό , η χώρα, ανεξαρτήτως κυβέρνησης, πρέπει να εξοικονομήσει τουλάχιστον 3 δισ. ευρώ από την 1η Ιανουαρίου του 2016 μέχρι την 31η Δεκεμβρίου 2022, προκειμένου να είναι δυνατή η αναχρηματοδότηση του χρέους της με βάση τις δυνατότητες του προϋπολογισμού της. Η ελληνική κυβέρνηση υποστηρίζει ότι τα κεφάλαια αυτά μπορούν να εξοικονομηθούν μόνο από τη σταδιακή αύξηση των ορίων συνταξιοδότησης, ενώ οι δανειστές υποστηρίζουν ότι χρειάζονται και άμεσες περικοπές στις συντάξεις.

Υπενθυμίζεται πως το 2022 δεν είναι μόνο το έτος κατά το οποίο αναμένεται, από το υπ. Εργασίας, να κορυφωθεί στην Ελλάδα η διαδικασία συνταξιοδότησης της «γενιάς του Πολυτεχνείου», αλλά και το έτος κατά το οποίο, σύμφωνα με το ΔΝΤ, πρέπει να έχει πέσει το ελληνικό δημόσιο χρέος κάτω από το 120% του ΑΕΠ.

Οι πιστωτές μας δεν ζητάνε περικοπές επειδή είναι αιμοβόροι. Όπως αποκαλύφθηκε, ο λόγος πίσω από την επιμονή τους για κατάργηση του ΕΚΑΣ είναι η θέσπιση κατώτατου εγγυημένου εισοδήματος ενώ κάθε εχέφρον πολίτης αν δει τι ισχύει στο συνταξιοδοτικό σήμερα (με 414.282 συνταξιούχους να λαμβάνουν 3 ή παραπάνω συντάξεις ή πάνω από 200.000 να είναι σήμερα κάτω των 56 ετών, πηγή εδώ) καταλαβαίνει ότι πρέπει να γίνουν πολύ σοβαρές προσπάθειες για να μην χρεοκοπήσουμε ξανά.

Οι περικοπές στις συντάξεις είναι ο τομέας στον οποίο έχουμε δει σημεία και τέρατα του λαϊκισμού. Φυσικά και είναι οδυνηρό να περικόπτονται συντάξεις ανθρώπων που έχουν δουλέψει σκληρά για πολλά χρόνια, διότι δεν έχουν πολλούς τρόπους για να αναπληρώσουν το χαμένο εισόδημα.

Από την άλλη όμως το επιχείρημα «εγώ τα έχω δουλέψει, έχω πληρώσει τις εισφορές μου» δεν στέκει πάντα. Ειδικά για Δημόσιους Υπάλληλους, για υπάλληλους ευνοημένων ΔΕΚΟ αλλά και για κάποιες λίγες «ευγενείς» ομάδες του ιδιωτικού τομέα οι οποίοι βγαίνουν στην σύνταξη κοντά στα 50.

Μερικές απλές μαθηματικές πράξεις αρκούν προς επίρρωση του παραπάνω.

Στο εφοριακό Νταχάου της γειτονιάς σας...

Όσοι με ξέρετε ή όσοι με ακολουθείτε από παλιά στο τουήτερ γνωρίζετε και την ιστορία μου με την εφορία από την εποχή Γενικός Γραμματέας Δημοσίων Εσόδων ήταν ο αγαπημένος Harry Theoharis, όταν για μία μικρή οφειλή, την οποία είχα παντελώς ξεχάσει, δέσμευσαν τους τραπεζικούς μου λογαριασμούς. Πήγα στην εφορία, τακτοποίησα την οφειλή μου, αλλά ο εξαιρετικός υπάλληλος του δικαστικού τμήματος της εφορίας μου τότε, για κάποιον λόγο που μόνο ο ίδιος γνωρίζει, δεν έστειλε ποτέ στις τράπεζες τη βεβαίωση της άρσης της δέσμευσης.

Η αλήθεια είναι ότι εφόσον δεν εργαζόμουν και δεν χρησιμοποιούσα κάποιον τραπεζικό λογαριασμό δεν το κυνήγησα. Πλέον όμως που έκανα το λάθος να ανοίξω τη δική μου επιχείρηση και μου χρειάζεται η τράπεζα είπα να αναλάβω δράση. Για κακή μου τύχη, το δικαστικό τμήμα της περιοχής μου έχει μεταφερθεί αλλού. Ξεκινάω, λοιπόν, και πάω.

Μια πολύ ευγενική και συνεργάσιμη κυρία μου εξήγησε πως με 82,57 ευρώ καθάρισα. Επιτέλους, το πολυπόθητο χαρτί θα περνούσε στα χέρια μου. Το μόνο πρόβλημα ήταν ότι θα έπρεπε να πάω να το πληρώσω στην εφορία της περιοχής μου 'γιατί αλλιώς δεν θα φανεί' όπως χαρακτηριστικά μου είπε. Δεν βαριέσαι, σκέφτηκα. Αρκεί που θα ξεμπερδέψω.

Πάω στην εφορία της περιοχής μου και φτάνω ακριβώς στις 13:35. Η εφορία είναι ανοιχτή για το κοινό ως τις 14:00. Ανεβαίνω στον όροφο και βλέπω ουρά. Ο τελευταίος; ρώτησα. Έτσι ήταν μέχρι τον προηγούμενο μήνα. Ρωτούσες ποιός ήταν ο τελευταίος και στηνόσουν από πίσω του.

- Α, θα πάρετε νουμεράκι από τον κύριο, μου είπαν οι υπόλοιποι. Σήμερα έκλεισαν, ελάτε πάλι αύριο.
- Παρντόν; ρώτησα. Μα έχει ακόμη μισή ώρα.
- Πηγαίνετε στον κύριο να σας πεί, μου είπαν και μου έδειξαν ένα νεαρό πίσω από το γκισέ.

Ωραία, σκέφτηκα, νέος είναι, θα συνεννοηθούμε.

η ευτράπελη συνέχεια εδώ