Πας σε ένα εστιατόριο γεμάτο ποντίκια και ακαθαρσίες. Οι σερβιτόροι είναι αγενείς, η κουζίνα δεν έχει εξοπλισμό και το μέρος φαίνεται εντελώς ανοργάνωτο. Σε καθησυχάζει, όμως, ο φίλος σου. Ο σεφ έχει πολύ υψηλό επίπεδο. Δεν αξιολογείται από κανέναν και δεν έχει το δικαίωμα να απαιτήσει μεγαλύτερη καθαριότητα στον χώρο. Είναι, όμως, σπουδαίο το φαγητό του – έτσι λένε όλοι, άρα πρέπει να ισχύει.
Οι πελάτες που έχουν μια παραπάνω οικονομική άνεση πάνε και τρώνε αλλού, και ο μάνατζερ του εστιατορίου στέλνει τα παιδιά του απέναντι που έχει ένα πεντακάθαρο μαγαζί, αλλά μη μένεις στις εντυπώσεις. Το εστιατόριο είναι πολύ καλό.
Λες, καλά να το πιστέψω, αλλά τι βλάπτει να κάνουν και μια εντομοκτονία; Θα πέσει το επίπεδο του σεφ; Μαθαίνεις ότι η διοίκηση και το συνδικάτο δεν συμφωνούν στο θέμα της καθαριότητας, τη βρίσκουν καταπιεστική, αλλά σε διαβεβαιώνουν ότι το εστιατόριο δεν έχει τίποτα να ζηλέψει από τα καλύτερα του κόσμου. Τα φαγητό σκίζει.
Ποιος αφελής θα ανεχτεί να ακούσει αυτές τις ανοησίες;
Επισκέφθηκα πρόσφατα ένα ελληνικό πανεπιστήμιο. Δεν έχω δει πιο άθλιο δημόσιο χώρο πουθενά στον κόσμο – ακόμη και αν το συγκρίνω με τις χειρότερες τριτοκοσμικές χώρες. Βρωμιά, συνθήματα μίσους, ελεεινές υποδομές. Ο καθηγητής που με είχε καλέσει για τη διάλεξη, μου εκμυστηρεύτηκε ότι κάποιες επιμορφωτικές εκδηλώσεις γίνονται σε ιδιωτικούς χώρους εκτός του ιδρύματος γιατί φοβούνται τις αντιδράσεις από κάποιες φοιτητικές ομάδες που λίγο-πολύ κάνουν κουμάντο με τη βία. Αποταμιεύει για να στείλει τα παιδιά του να σπουδάσουν στο εξωτερικό, όπως κάνουν και οι περισσότεροι που κυβέρνησαν τη χώρα επί δεκαετίες.
Μπορεί να έπεσα σε μια κακή μέρα. Με όποιον έχει τύχει να το συζητήσω, όμως, συμφωνούμε ότι γενικώς μαστίζονται από εξαθλιωμένες υποδομές, ανομία, καταλήψεις, διοικητική αδυναμία και πολιτικό αυταρχισμό.
Ιδού, λοιπόν, το παράλογο: Η πλειονότητα αυτών που συμφωνούν με όλα αυτά επιμένει: «Ομως το επίπεδο σπουδών είναι πολύ υψηλό». Μα πώς γίνεται; Μαγικό μου ακούγεται και μαγικά δεν υπάρχουν.
Τον ίδιο παράλογο συλλογισμό ακούω συχνά και για την Υγεία. Ναι, τα δημόσια νοσοκομεία είναι ανοργάνωτα, ταλαίπωρα, με κακή διοίκηση και γιατρούς που χρηματίζονται. Το προϊόν, πάντως, είναι πολύ καλό, καλύτερο από τα ιδιωτικά. Είναι, λέει, πολύ καλοί οι γιατροί. Δεν μπορώ να κρίνω το ιατρικό τους έργο. Κάποιοι θα είναι, όπως είναι και κάποιοι πανεπιστημιακοί καθηγητές, που πετυχαίνουν πολλά παρά τις συνθήκες στις οποίες εργάζονται.
Δυσκολεύομαι, όμως, να πιστέψω ότι στην Ελλάδα μόνο ανακαλύψαμε ότι τα άλλα δεν έχουν σημασία, ότι η φυσική μας ποιότητα υπερνικά το χάος, την ανομία, τη βρωμιά και τη διαφθορά. Και ότι οι κουτόφραγκοι που δεν έχουν το ταλέντο μας αναγκάζονται να περιτυλίγουν τις μέτριες υπηρεσίες τους σε ωραίους, καθαρούς χώρους, με οργάνωση και εξυπηρέτηση.
Ακόμη και να ίσχυε βέβαια, γιατί να μην απαιτούμε και τα υπόλοιπα; Δεν είναι και αυτά μέρος του προϊόντος; Αν τα παιδιά μου πάνε στο πανεπιστήμιο, δεν θέλω να μάθουν μόνο το εκπαιδευτικό υλικό. Θέλω να μάθουν να λειτουργούν σαν πολιτισμένοι άνθρωποι σε ένα πλαίσιο που το διακρίνουν η τάξη, ο σεβασμός στο περιβάλλον, ο διάλογος.
Δεν είμαι αρμόδιος να κρίνω πώς και γιατί έχουν γίνει έτσι τα πράγματα. Ως πολίτης, όμως, έχω το δικαίωμα να περιμένω κάτι καλύτερο. Δεν είναι θέμα χρημάτων. Η αξιοπρέπεια και ο πολιτισμός δεν κοστίζουν. Με προσβάλλει η υποβάθμιση της σημασίας της αθλιότητας και της ασυδοσίας – δήθεν δευτερέυοντα και επουσιώδη θέματα. Ειδικά για προϊόντα όπως η Παιδεία και η Υγεία, που παρέχονται δωρεάν στο όνομα της ισότητας των ευκαιριών.
Το πρώτο βήμα για να λύσεις ένα πρόβλημα είναι να παραδεχθείς ότι έχεις πρόβλημα. Η επιμονή μας να προστατεύουμε προβληματικές καταστάσεις με δικαιολογίες και ανυπόστατες ευλογίες μάς κάνει ζημιά. Γιατί το κάνουμε; Είναι μήπως κάποιος άκοπος πατριωτισμός, να παινέσουμε το σπίτι μας χωρίς να κάνουμε τον κόπο να το φτιάξουμε; Μας θίγει να παραδεχτούμε τα λάθη μας; Ισως δεν πιστεύουμε πια ότι τα πράγματα μπορούν να είναι καλύτερα και κοροϊδεύουμε τον εαυτό μας χαμηλώνοντας τις προσδοκίες μας.
Ισως το μυστικό της ευτυχίας είναι οι χαμηλές προσδοκίες. Είναι, όμως, και το μυστικό της αποτυχίας.
* Ο κ. Νίκος Μωραϊτάκης είναι CEO της Workable.
Kathimerini.gr
Οι πελάτες που έχουν μια παραπάνω οικονομική άνεση πάνε και τρώνε αλλού, και ο μάνατζερ του εστιατορίου στέλνει τα παιδιά του απέναντι που έχει ένα πεντακάθαρο μαγαζί, αλλά μη μένεις στις εντυπώσεις. Το εστιατόριο είναι πολύ καλό.
Τυπικό ελληνικό ΑΕΙ |
Ποιος αφελής θα ανεχτεί να ακούσει αυτές τις ανοησίες;
Επισκέφθηκα πρόσφατα ένα ελληνικό πανεπιστήμιο. Δεν έχω δει πιο άθλιο δημόσιο χώρο πουθενά στον κόσμο – ακόμη και αν το συγκρίνω με τις χειρότερες τριτοκοσμικές χώρες. Βρωμιά, συνθήματα μίσους, ελεεινές υποδομές. Ο καθηγητής που με είχε καλέσει για τη διάλεξη, μου εκμυστηρεύτηκε ότι κάποιες επιμορφωτικές εκδηλώσεις γίνονται σε ιδιωτικούς χώρους εκτός του ιδρύματος γιατί φοβούνται τις αντιδράσεις από κάποιες φοιτητικές ομάδες που λίγο-πολύ κάνουν κουμάντο με τη βία. Αποταμιεύει για να στείλει τα παιδιά του να σπουδάσουν στο εξωτερικό, όπως κάνουν και οι περισσότεροι που κυβέρνησαν τη χώρα επί δεκαετίες.
Μπορεί να έπεσα σε μια κακή μέρα. Με όποιον έχει τύχει να το συζητήσω, όμως, συμφωνούμε ότι γενικώς μαστίζονται από εξαθλιωμένες υποδομές, ανομία, καταλήψεις, διοικητική αδυναμία και πολιτικό αυταρχισμό.
Ιδού, λοιπόν, το παράλογο: Η πλειονότητα αυτών που συμφωνούν με όλα αυτά επιμένει: «Ομως το επίπεδο σπουδών είναι πολύ υψηλό». Μα πώς γίνεται; Μαγικό μου ακούγεται και μαγικά δεν υπάρχουν.
Τον ίδιο παράλογο συλλογισμό ακούω συχνά και για την Υγεία. Ναι, τα δημόσια νοσοκομεία είναι ανοργάνωτα, ταλαίπωρα, με κακή διοίκηση και γιατρούς που χρηματίζονται. Το προϊόν, πάντως, είναι πολύ καλό, καλύτερο από τα ιδιωτικά. Είναι, λέει, πολύ καλοί οι γιατροί. Δεν μπορώ να κρίνω το ιατρικό τους έργο. Κάποιοι θα είναι, όπως είναι και κάποιοι πανεπιστημιακοί καθηγητές, που πετυχαίνουν πολλά παρά τις συνθήκες στις οποίες εργάζονται.
Δυσκολεύομαι, όμως, να πιστέψω ότι στην Ελλάδα μόνο ανακαλύψαμε ότι τα άλλα δεν έχουν σημασία, ότι η φυσική μας ποιότητα υπερνικά το χάος, την ανομία, τη βρωμιά και τη διαφθορά. Και ότι οι κουτόφραγκοι που δεν έχουν το ταλέντο μας αναγκάζονται να περιτυλίγουν τις μέτριες υπηρεσίες τους σε ωραίους, καθαρούς χώρους, με οργάνωση και εξυπηρέτηση.
Ακόμη και να ίσχυε βέβαια, γιατί να μην απαιτούμε και τα υπόλοιπα; Δεν είναι και αυτά μέρος του προϊόντος; Αν τα παιδιά μου πάνε στο πανεπιστήμιο, δεν θέλω να μάθουν μόνο το εκπαιδευτικό υλικό. Θέλω να μάθουν να λειτουργούν σαν πολιτισμένοι άνθρωποι σε ένα πλαίσιο που το διακρίνουν η τάξη, ο σεβασμός στο περιβάλλον, ο διάλογος.
Δεν είμαι αρμόδιος να κρίνω πώς και γιατί έχουν γίνει έτσι τα πράγματα. Ως πολίτης, όμως, έχω το δικαίωμα να περιμένω κάτι καλύτερο. Δεν είναι θέμα χρημάτων. Η αξιοπρέπεια και ο πολιτισμός δεν κοστίζουν. Με προσβάλλει η υποβάθμιση της σημασίας της αθλιότητας και της ασυδοσίας – δήθεν δευτερέυοντα και επουσιώδη θέματα. Ειδικά για προϊόντα όπως η Παιδεία και η Υγεία, που παρέχονται δωρεάν στο όνομα της ισότητας των ευκαιριών.
Το πρώτο βήμα για να λύσεις ένα πρόβλημα είναι να παραδεχθείς ότι έχεις πρόβλημα. Η επιμονή μας να προστατεύουμε προβληματικές καταστάσεις με δικαιολογίες και ανυπόστατες ευλογίες μάς κάνει ζημιά. Γιατί το κάνουμε; Είναι μήπως κάποιος άκοπος πατριωτισμός, να παινέσουμε το σπίτι μας χωρίς να κάνουμε τον κόπο να το φτιάξουμε; Μας θίγει να παραδεχτούμε τα λάθη μας; Ισως δεν πιστεύουμε πια ότι τα πράγματα μπορούν να είναι καλύτερα και κοροϊδεύουμε τον εαυτό μας χαμηλώνοντας τις προσδοκίες μας.
Ισως το μυστικό της ευτυχίας είναι οι χαμηλές προσδοκίες. Είναι, όμως, και το μυστικό της αποτυχίας.
* Ο κ. Νίκος Μωραϊτάκης είναι CEO της Workable.
Kathimerini.gr
Συγχαρητήρια. Μας εκφράζει απόλυτα.
ΑπάντησηΔιαγραφή