Τι σημαίνει "Δομικές Μεταρρυθμίσεις";

Όπως και στο παρελθόν, έτσι και τώρα η οικονομική κρίση ήταν ο καταλύτης έναρξης δομικών μεταρρυθμίσεων (structural reforms). Η μεταρρυθμιστική ορμή που επιβλήθηκε στις χώρες που ζήτησαν διάσωση από τους μηχανισμούς στήριξης απέδωσε καρπούς στην Ιρλανδία και Πορτογαλία, και ως ένα βαθμό στην Ελλάδα.

Η Ελλάδα είναι και εδώ μια ειδική περίπτωση αφού οι δομικές μεταρρυθμίσεις στην συντριπτική τους πλειοψηφία, πουλήθηκαν στο εσωτερικό ως πολιτικές που μας επιβάλλεται από το εξωτερικό και όχι ως αδήριτες αλλαγές που έπρεπε να είχαμε κάνει καιρό τώρα από μόνοι μας.

Οι περισσότερες μεταρρυθμίσεις που εφαρμόστηκαν αποσκοπούσαν στην δημοσιονομική εξυγίανση που αποτελούσε σημαντικό πρόβλημα στην αρχή της κρίσης χρέους. Ειδικά η Ελλάδα το 2009 εμφάνισε πρωτογενές έλλειμμα 24 δισεκ €, απόρροια κακών πολιτικών και χαμηλής ανταγωνιστικότητας. Αντίστοιχο έλλειμμα εμφάνισε η Ιρλανδία μετά την διάσωση των τραπεζών της. Η Πορτογαλική περίπτωση ήταν μια πιο light ελληνική εκδοχή.

Οι μεταρρυθμίσεις περιλαμβάνουν αλλαγές μεταξύ άλλων σε

• Φορολογικό σύστημα
• Συνταξιοδοτικό
• Κοινωνικές δαπάνες
• Μεταρρυθμίσεις στο Δημόσιο
• Προγράμματα αποκρατικοποιήσεων
• Παρεμβάσεις στην αγορά εργασίας

Κύριο σκοπό των μεταρρυθμίσεων αποτελεί η αύξηση της ανταγωνιστικότητας σε επίπεδα συγκρίσιμα με τον υπολοίπων χωρών της Ζώνης του Ευρώ.

Ποιο συγκεκριμένα:

Φορολογικό Σύστημα

1. Διεύρυνση της φορολογικής βάσης
2. Εξορθολογισμός φόρου φυσικών προσώπων
3. Κατάργηση μεγάλου μέρους των φοροαπαλλαγών
4. Μέτρα ενίσχυσης εισπραξιμότητας ΦΠΑ
5. Μεταρρύθμιση φορολόγησης ακίνητης περιουσίας .
6. Προώθηση φορολογικών κινήτρων για φιλικές προς το περιβάλλον δράσεις (πχ φόρος CO2)
7. Καταπολέμηση φοροδιαφυγής και ενίσχυση της φορολογικής συμμόρφωσης
8. Ενίσχυση διαφάνειας και ανεξαρτησία της φορολογικής διοίκησης μέσω ανάπτυξης ΙΤ συστημάτων ελέγχου και ρίσκου.
9. Αύξηση των προστίμων απάτης ή φοροδιαφυγής
10. Αναθεώρηση των κανονισμών πρόσληψης στις Εφορίες, ενίσχυση του ελέγχου τους και υιοθέτηση νομικών μέτρων χαλιναγώγησης της διαφθοράς.

Συνταξιοδοτικό, Κοινωνικό κράτος

1. Αύξηση του νόμιμου ή/και του ελάχιστου όριου συνταξιοδότησης και επέκταση των εργάσιμων χρόνων που απαιτούνται για πλήρη σύνταξη
2. Μείωση ειδικά των υψηλών αλλά και των μεσαίων συντάξεων ειδικά για συνταξιούχους του Δημοσίου
3. Μείωση πρόωρης συνταξιοδότησης μέσω μείωσης παροχών και αναθεώρηση της λίστας των Βαρέων και Ανθυγιεινών επαγγελμάτων
4. Σύνδεση των ορίων συνταξιοδότησης με το προσδόκιμο ζωής
5. Ενίσχυση του ρόλου του ΟΑΕΔ και παροχή επιπλέον επιδομάτων υπό όρους

Οικονομία – Επιχειρηματικότητα

1. Προγράμματα αποκρατικοποιήσεων που στοχεύουν κυρίως σε αύξηση των δημοσίων εσόδων κυρίως στους τομείς της Ενέργειας και των Μεταφορών
2. Ενίσχυση συμπράξεων δημόσιου-ιδιωτικού τομέα μέσω παραχωρήσεων εκμετάλλευσης ακίνητης περιουσίας
3. Ενίσχυση του ρόλου, της ανεξαρτησίας και της αποτελεσματικότητας της Επιτροπής Ανταγωνισμού
4. Μείωση της γραφειοκρατίας για έναρξη και αδειοδότηση επιχειρήσεων
5. Ενίσχυση του ανταγωνισμού στις μεταφορές και στις υποδομές με μείωση ορίων εισόδου σε αυτές, σταδιακή κατάργηση των ρυθμιζόμενων τιμολογίων στην αγορά ηλεκτρισμού και αερίου.
6. Άνοιγμα των κλειστών επαγγελμάτων

Δημόσιο

1. Αύξηση της αποτελεσματικότητας των υπηρεσιών σε ΟΤΑ και Γενική Κυβέρνηση
2. Εξορθολογισμός των κόστους αμοιβών, αξιολόγηση και σύνδεση απόδοσης με αμοιβές.
3. Ορθολογικό μανατζμεντ και ενίσχυση της αποτελεσματικότητας των ΔΕΚΟ
4. Χρήση ολοκληρωμένων εφαρμογών για όλο το δημόσιο, πχ κοινά πληροφοριακά συστήματα, κοινή μισθολογική δαπάνη κτλ
5. Στον τομέα της Υγείας, ενίσχυση και βελτιωμένη παρακολούθηση των συνταγογραφήσεων. Έλεγχος και μείωση του κόστους Προμηθειών. Επίσημη λογιστικοί προϋπολογισμοί στα νοσοκομείων

Αγορά Εργασίας

1. Μείωση του κόστους αποζημίωσης απόλυσης και απλοποίηση των διαδικασιών απολύσεων τόσο σε ατομικό όσο και σε ομαδικό επίπεδο. Ταυτόχρονα μέτρα αύξησης προσωρινής εργασίας μέσω αύξησης των μέγιστων ορίων εργασίας
2. Μέτρα αύξησης της ευελιξίας για την ρύθμιση του ωραρίου, μείωση της αποζημίωσης υπερωριών
3. Μέτρα αύξησης της ευελιξίας καθορισμού του μισθού και μείωση της δεσμευτικότητας των Eθνικών συλλογικών συμβάσεων μέσω των επιχειρησιακών συμβάσεων.

Όλα τα παραπάνω αποτελούν δομικές μεταρρυθμίσεις και αυτές έχουν υπόψη όταν οι Ευρωπαίοι κάνουν λόγο για «structural reforms».

Σύμφωνα με την έκθεση του ΟOΣΑ έχει επιτευχθεί σημαντική πρόοδος τα τελευταία χρόνια, σε διάφορους τομείς. Για παράδειγμα στον τομέα της ανταγωνιστικότητας της οικονομίας η Ελλάδα πλέον βρίσκεται στους μέσους όρους έχοντας σημειώσει την μεγαλύτερη πρόοδο ανάμεσα στις χώρες του ΟOΣΑ:

Πολλά από τις παραπάνω δράσεις έχουν ψηφιστεί σε εφαρμοστικούς νόμους των προγραμμάτων στήριξης (μνημόνια) κλεινωντας έτσι τα δημοσιονομικά ελλείμματα και αυξάνοντας την ανταγωνιστικότητα .

Θα έχει ιδιαίτερο ενδιαφέρον να δούμε πως θα προωθήσει η νέα κυβέρνηση τις δομικές μεταρρυθμίσεις.

IL