Τρίτη 29 Απριλίου 2014

Πρωτογενές Πλεόνασμα 2013: Πλαστό ή όχι; Η πραγματικότητα πίσω από τα "νούμερα"

Η ανακοίνωση των στοιχείων της Eurostat σχετικά με τα στοιχεία ελλειμμάτων και χρέους των χωρών της Ε.Ε. στις 23/4/2014 επέφερε όπως ήταν φυσικό θύελλα αμφισβητήσεων στην Ελλάδα. Και αυτό διότι η μεν κυβέρνηση μιλάει για σημαντικό πρωτογενές πλεόνασμα, η δε αντιπολίτευση για λαθροχειρίες.

Φυσικά, η παραπάνω διαμάχη έχει μεταφερθεί παντού και όπως ήταν αναμενώμενο, γνώστες και μη άρχισαν να παίρνουν θέση.

Ποια είναι η αλήθεια;

Θα εστιάσουμε σε 2 κρίσιμους παράγοντες πέριξ των οποίων υπάρχει έντονη αμφισβήτηση:
(1) Την εξαίρεση της στήριξης των τραπεζών
(2). Την εμφάνιση πλεονάσματος στους προϋπολογισμούς των Οργανισμών Κοινωνικής Ασφάλισης και Νοσοκομείων για το 2013.

Καταρχάς ας παραθέσω τα στοιχεία της Eurostat:

Εκ πρώτης όψεως λοιπόν, διαφαίνεται έλλειμμα ύψους 23,1 δις €.


(1) Κόστος Στήριξης Τραπεζών
Στο έλλειμμα του 2013 (αλλά και του 2012) περιλαμβάνεται το κόστος της άπαξ στήριξης του χρηματοπιστωτικού συστήματος, το ύψος του οποίου υπολογίζεται για το 2013 στο 10,6% του ΑΕΠ ή 19,3 δις €. Αυτό το κόστος εξαιρείται από το πρωτογενές αποτέλεσμα του προγράμματος.
Τον διαχωρισμό κάνει και η ίδια η Eurostat για όλα τα μέλη της Ε.Ε. με αντίστοιχη ανακοίνωση της που συνοδεύει την βασική ανακοίνωση ελλειμμάτων/χρέους:
Πηγή Eurostat

Μάλιστα, η ίδια αναφέρει ότι αυτή η απόφαση της είναι πλήρως συμβατή με την ευρωπαϊκή μεθοδολογία ESA-95:

Συνεπώς ο διαχωρισμός του κόστους στήριξης τραπεζών δεν αποτελεί ελληνική πρωτοτυπία.
Κατά την γνώμη μου, και ειδικά στην ελληνική περίπτωση, ορθώς η στήριξη των τραπεζών δεν υπολογίζεται στο «μνημονιακό» πρωτογενές αποτέλεσμα καθώς σημαντικό μέρος των χρημάτων θα ανακτηθεί. Πιστεύω μάλιστα, ότι αν δεν υπάρξει κάποια σοβαρή δυσάρεστη τροπή στην κατάσταση της οικονομίας, σε 4-5 χρόνια το Δημόσιο θα εγγράψει υπεραξίες από την στήριξη των τραπεζών, πουλώντας τις μετοχές που κατέχει σε τιμές μεγαλύτερες αυτών που τις απέκτησε.

Πέραν όλων αυτών, σημασία για την βιωσιμότητα των πρωτογενών πλεονασμάτων έχουν τα επαναλαμβανόμενα αποτελέσματα της εκτέλεσης του προϋπολογισμού, δηλαδή τα έσοδα και οι δαπάνες. Για αυτό και στον ορισμό του πρωτογενούς αποτελέσματος δεν υπολογίζονται οι επίσης άπαξ επιστροφές κερδών των κεντρικών τραπεζών από τα ΟΕΔ ύψους 2,75 δις € , τα έσοδα από τις ιδιωτικοποιήσεις ύψους 365 εκ € κτλ :

Αλλά φυσικά η εξαίρεση τους από το πρωτογενές αποτέλεσμα δεν ενοχλεί τους απανταχού κήνσωρες. Τους ενδιαφέρει μόνο ότι ενισχύει το αποτέλεσμα.

Σε τελική ανάλυση, οι ίδιοι οι επίσημοι δανειστές της χώρας (Κομισιόν-ΕΚΤ-ΔΝΤ) αποδέχονται την εξαίρεση της στήριξης των τραπεζών προκειμένου να ξεκινήσουν οι διαδικασίες ελάφρυνσης και αναδιάρθρωσης του ελληνικού χρέους. Και αυτό είναι το μείζων


(2) Πλεόνασμα Ασφαλιστικών Ταμείων-Νοσοκομείων
Η ΕΛΣΤΑΤ στις 14/4/2014 ανακοίνωσε τα «Δημοσιονομικά στοιχεία για την περίοδο 2010-2013» 

Εκεί παρατηρούμε ένα πλεόνασμα στα μεγέθη των  Ο.Κ.Α. - Δημόσια Νοσοκομεία ύψους 4,7 δις € :

Βλέποντας αυτήν την ανακοίνωση, ο διαπρεπής πολιτικός οικονομολόγος Γιάννης Βαρουφάκης, έσπευσε να διατρανώσει το πλαστό του πλεονάσματος που ανακοινώθηκε ως «Greek Statistics»:
Όλο το κείμενο του "Γιάνη" εδώ

Φυσικά, από κοντά σχετικοί και άσχετοι σε social media, forums και αλλού αναμασούν και εξακοντίζουν ότι βαρουφιά μπορεί να φανταστεί κανείς.

Καταρχάς, ας παραβλέψουμε το γεγονός, ότι τα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ είναι απολύτως συμβατά με την Eurostat και η ορθότητα τους ελέγχεται από αυτήν.

Επίσης ας παραβλέψουμε το γεγονός ότι και το 2010 είχαμε πλεόνασμα 3,03 δις €, αλλά αυτό δεν απέτρεψε την χρεοκοπία μας και το επακόλουθο μνημόνιο.

Κάποιος που θέλει πραγματικά να υποστηρίζει να λεγόμενα του με στοιχεία, οφείλει να ψάχνει και να αναλύει λίγο παραπάνω τα δεδομένα.

Αρχικά διαπιστώνουμε ότι το έλλειμμα Γενικής Κυβέρνησης στην ΕΛΣΤΑΤ είναι, φυσικά, ίδιο με αυτό που ανακοινώθηκε από την Eurostat: 23.109 δις €.

Αυτό το τελικό αποτέλεσμα αποτελεί το άθροισμα των επί μέρους αποτελεσμάτων
Το αποτέλεσμα των ΟΤΑ και των ΟΚΑ-Νοσοκομείων επηρεάζεται από τις επιχορηγήσεις του κράτους μέσω της Κεντρικής Κυβέρνησης:

Από πού προκύπτει λοιπόν αυτό το πλεόνασμα των ΟΚΑ-Νοσοκομείων;

Το πλεόνασμα προκύπτει απο μεταβίβαση χρημάτων απο τον προυπολογισμό της Κεντρικής Κυβέρνησης στον προυπολογισμό των ΟΚΑ-Νοσοκομείων. Αυτή η μεταβίβαση χρεώνεται στο αποτέλεσμα της κεντρικής κυβέρνησης και πιστώνεται στα αποτέλεσμα των ΟΤΑ αλλά κυρίως των ΟΚΑ-Νοσοκομείων.

Η σχηματική ανίχνευση του πλεονάσματος των 4,7 δις έχει ως εξής:
Στοιχεία από ΕΛΣΤΑΤ

Από τα παραπάνω γίνεται εμφανές ότι από το ποσό των 21,149 δις € που εμφανίζεται στον προϋπολογισμό ΟΚΑ-Νοσοκομείων προκύπτει από μεταβίβαση της Κεντρικής Κυβέρνησης.

Η Κεντρική Κυβέρνηση χρεώθηκε στον κωδικό ESA-97:D7 Άλλες τρέχουσες μεταβιβάσεις , πληρωνόμενες και το ποσό πιστώθηκε στους προϋπολογισμούς ΟΤΑ-Νοσοκομείων Κωδικός ESA-95: D7 Άλλες τρέχουσες μεταβιβάσεις , εισπραττόμενες.

Η χρέωση:

και η πίστωση:

Το αρμόδιο τμήμα της ΕΛΣΤΑΤ επιβεβαίωσε ότι αυτά τα 21.149 δις € είναι μέρος του χρεωνόμενου κωδικού Κεντρικής Κυβέρνησης "Άλλες Τρέχουσες Μεταβιβάσεις Πληρωνόμενες".
Επιπλέον ξεκαθάρισε ότι "η επιχορήγηση αυτή δίνεται από το Κράτος για τις τρέχουσες ανάγκες της λετουργίας των Δημόσιων Νοσοκομείων και ΟΚΑ. Επίσης στο ποσό αυτό συμπεριλαμβάνεται και η επιχορήγηση για την κάλυψη των ληξιπρόθεσμων οφειλών τους". Αξίζει να τονιστεί ότι σε περιπτώσεις όπου για διαδικαστικούς λόγους η οφειλή δεν εξοφληθεί, το ποσό παραμένει ως ταμειακό διαθέσιμο.

Από τα παραπάνω γίνεται κατανοητό, ότι τα χρήματα που εμφανίζονται ως πλεόνασμα στους Ο.Κ.Α. είναι πραγματικά μεταβιβασθέντα απο το κράτος κεφάλαια και κακώς κάποιοι αναμασούν τόσο εύκολα πολιτική προπαγάνδα ότι δήθεν προέκυψαν απο ψευδή αύξηση των ασφαλιστικών εισφορών τα οποία έτσι και αλλιώς λογίζονται αλλού (βλ Μεγέθη ΟΚΑ-Νοσοκομείων Κοινωνικές Εισφορές Ειπραττόμενες ESA-95, D7 οι οποίες μειώνονται).

Όσο δε για τον Γιάννη Βαρουφάκη, είναι να απορεί κανείς με το πόσο απροκάλυπτα σπεύδει να καθορίσει την ατζέντα της αντιπολίτευσης χωρίς να μπαίνει στον κόπο να ελέγχει την ποιότητα των «αποκαλύψεων» του.


Επίλογος
Συνοψίζοντας μπορούμε να καθορίσουμε ότι:
(1) Αριθμητικά, το συνολικό έλλειμμα της χώρας ανήλθε στα -12,7% του ΑΕΠ ή 23,1 δις€

(2) Σε όρους προγράμματος βάση των οποίων:
  • γίνονται όλες οι συζητήσεις για την βιωσιμότητα/ελάφρυνση του χρέους,
  • το αποδέχονται οι ίδιοι οι πιστωτές της χώρας
  • αλλά και βάση των δομικών αποτελεσμάτων του προϋπολογισμού 
έχουμε πλεόνασμα +0,8% του ΑΕΠ ή 1,46 δις €

Στην ερώτηση «τι μας έφερε σε αυτήν την κατάσταση» η απάντηση, μεταξύ άλλων, σίγουρα περιλαμβάνει την λέξη «ελλείμματα».

Ως εκ τούτου, τα διατηρήσιμα πλεονάσματα είναι ένας από τους βασικούς παράγοντες που θα βοηθήσουν στην υπέρβαση της κρίσης. Όσοι σπεύδουν να ακυρώσουν κάτι που αποκτήθηκε με πολύ φόρο και «αίμα» ας το ξανασκεφτούν.


Update 30/4
Η ΕΛΣΤΑΤ εξέδωσε ανακοίνωση όπου εξηγεί τις χρεωπιστώσεις και επιβεβαιώνει πλήρως όσα αναφέρονται ανωτέρω. Εδώ η ανακοίνωση της ΕΛΣΤΑΤ


IL

Δεν υπάρχουν σχόλια :

Δημοσίευση σχολίου

Δεν γίνονται δεκτά υβριστικά μηνύματα

Συνολικές προβολές σελίδας